KONKURS - Do wykonania jest instalacja w domku jednorodzinnym. Uzasadnij w jaki sposób dobierzesz i skompletujesz zabezpieczenia?

Dziękujemy za udział w konkursie! Świetna robota!

Jury postanowiło nagrodzić tym razem odpowiedź @olga - serdeczne gratulacje!

Zapraszamy do udzielenia odpowiedzi w kolejnym pytaniu konkursowym:
Szczegóły tutaj: https://laczynasnapiecie.pl/pytanie/konkurs-zlecono-ci-rozbudowe-instalacji-elektrycznej

Od doboru zabezpieczeń jest projektant , który dokonuje odpowiednich obliczeń zgodnie z normami i przepisami. Wykonawca powinien wykonać instalację zgodnie z projektem. A kierownik robót elektrycznych potwierdza, że instalacja została wykonana zgodnie z projektem.

Ja się tutaj nauczyłem, że jedyna właściwa odpowiedź to ZGODNIE Z PROJEKTEM :)

W sumie żadna filozofia.

FR na wejściu, przepieciówka, zabezpieczenie główne , kontrolki faz i ich zabezpieczenia, potem zabezpieczenia poszczególnych rozdzielonych obwodów czyli po roznicówce na fazę i Esy dobrane wartością prądu i charakterystyką pracy do odbiorników. Wszystko rozpisać ułożyć i skręcić. Opomiarować i chodzi. I jeszcze. Pamiętać by brama garażowa nie była za roznicówką, bo czasem cuda się dzieją i można nie wjechać do domu mimo zasilania. :)

Zakładając że muszę samemu dobrać zabezpieczenia a nie zrobił tego projektant oraz to że przewody są już ułożone biorę pod uwagę:

-Rodzaj charakterystyki, czy jest to zwykły odbiornik który nie pobiera większego prądu podczas rozruchu, czy jest to silnik, albo czułe urządzenie elektroniczne. Na tej podstawie dobieram charakterystykę wyłącznika o ile to możliwe aby zachować selektywność zabezpieczeń.

Typ A do czułych urządzeń elektronicznych 

Typ B do odbiorników termicznych bez dużych skokowych wzrostów poboru prądu rozruchowego.

Typ C obwody oświetlenia LED oraz obwody gniazd o nieokreślonych odbiornikach o dużym skokowym wzroście prądu rozruchowego.

Typ D do urządzeń o dużych skokowych prądach rozruchowych takie jak transformatory czy silniki z ciężkim rozruchem lub kondensatory 

-Prąd znamionowy wyłącznika 

W przypadku gdy nie występują szczególne warunki na podstawie prądu obciążenia oraz prądu rozruchowego i przekroju przewodu.

 

Specjalnymi warunkami są w instalacjach domowych: 

-długie przewody z małymi prądami zwarciowymi 

-wysokie wymagania dotyczące selektywności 

-obwody prądu stałego 

 

Tak aby spełniona była zasada: 

IB ≤ In ≤ Iz 

oraz 

I2 ≤ 1.45Iz 

IB- prąd obciążenia obwodu 

In- znamionowy prąd zabezpieczenia 

Iz- obciążalność prądowa przewodu 

I2- prąd zadziałania wyzwalacza przeciążeniowego 

Potem po wykonaniu instalacji i zrobieniu pomiarów trzeba sprawdzić czy ochrona jest spełniona w wymaganym czasie. 

Ilość zabezpieczeń w głównej mierze zależy od ilości obwodów i miejsca w rozdzielnicy.

Jestem zwolennikiem instalacji w układzie gwiazdy dlatego też staram się aby każdy przewód miał swoje zabezpieczenie. 

Oczywiście do obwodów 3 fazowych muszą wyłączniki 3p 

 

W temacie Esek to chyba na tyle 

 

Wyłączniki różnicowo prądowe:

-Prąd znamionowy dobrany odpowiednio do ilości obwodów które zabezpiecza przy uwzględnieniu współczynników jednoczesności 

-Typ wyzwalania w zależności od rodzaju obciążenia typ AC omijam, stosuję co najmniej A lub B ze względu na coraz większą liczbę urządzeń elektronicznych w domach. 

-Czułość: jeśli wymagana jest zwiększona ochrona przeciwpożarowa cały obiekt zabezpieczam niskoczułym RCD 300mA selektywnym, natomiast właściwe obwody RCD 30mA jeśli nie występują obwody 3f stosuję 3 różnicówki jednofazowe rozmieszczając poszczególne zabezpieczenia tak aby w miarę możliwości równo obciążyć wszystkie fazy. 

 

A kompletowanie to zeszycik długopis rozrysowanie rozdzielnicy, rozmieszczenie wstępne wszystkich aparatów rozłącznik, SPD  i aparatury(bloki rozdzielcze, złączki szynowe itp. ) wtedy gdy widzę ile miejsca zostało w rozdzielnicy dobieram do każdego obwodu odpowiednie zabezpieczenie i robię zakupy. 

No chyba że rozdzielnicy jeszcze nie ma to jest prościej najpierw policzenie obwodów skompletowanie zabezpieczeń a następnie dobranie rozdzielnicy z zapasem. 

Pomijam tu dobór aparatów takich jak detektory iskrzenia bo mało kto decyduję się na zastosowanie takich zabezpieczeń.

Zgodnie z projektem wykonawczym.

Jeżeli mamy projekt (branżowy) instalacji elektrycznej to jest już coś ale nie oszukujmy się jest to tylko po to aby otrzymać pozwolenie na budowę. Jest to niejednokrotnie standard lub ma już po prostu czasem kilka lat. Sporadycznie jest na tyle świeży ze można tym pracować lub inwestor jest na tyle zdecydowany że wie co chce i jest zdecydowany ze swoimi domownikami. Wiemy że "projekt - projektem" ale mamy jeszcze aranżacje wnętrz od projektanta wizjonera pomieszczeń poszczególnych. Projekt kuchni, łazienki mamy zazwyczaj w trakcie już prac montażowych że to ma być tutaj, a to tam. 

Rozdzielnica jest bardzo ważnym elementem domu i inwestor płatnik nie zawsze ma wiedzę dla czego tak a nie inaczej, a nowe technologie wymuszają na nas powiązanie różnych elementów sterujących, wykonawczych, zabezpieczających aby działały sprawnie technicznie i technologicznie długie lata bez problemowo. Wszystko to wymaga miejsca i niejednokrotnie rozdzielnia główna domu to już około 100 pól modułowych jak nie więcej. Inteligentne domy jednorodzinne to już szafy wysokie około 180-200cm i szerokości 60-120cm od posadzki gdzie mamy dostęp do rur, arotów wyprowadzanych pod posadzkami czy to zewnętrznymi i wewnętrznymi instalacjami. Mieści się w niej dużo maja odpowiedni dostęp do prac kontrolnych, zmian, wymian, podmian elementów jak i poprawnej sprawnej wentylacji co jest niezwykle ważnym. 

Sprawdzamy potrzeby danego domu ilości pomieszczeń zainstalowanych urządzeń i aparatów potrzeby nimi sterowania i kontroli.

Co przewiduje projekt a co na jego już starcie jest brak, lub wyszło w praniu że przydało by się jednak to mieć lub z czegoś zrezygnować czy podmienić. Dom to żyjący element wymagający od nas wiecznych korekt czy zmian zazwyczaj na lepsze. 

Ówczesna czasy pozwalają nam na świetny i doskonały sposób zabezpieczania instalacji elektrycznych i teletechnicznych pod warunkiem doboru właściwych aparatów niejednokrotnie sami dostawcy danych urządzeń i wskazują nam co ma być zainstalowane i jak dobrane aby były bezpieczne i zgodnie ze sztuką i prawem zainstalowane. A dostawca (monter również) urządzenia "producent" gwarantuje bezproblemową pracę i w razie problemów z nim bez problemów dokona naprawy, wymiany czy serwisu. 

Jesteśmy silnie powiązani naszymi instalacjami elektrycznymi z innymi branżami hydraulicznymi, wentylacyjnymi itp. musimy dopasować się też w silnej konsultacji z nimi współpracować nie patrząc usilnie w projekt "bo tak było" !

Jeżeli projekt powstał już pod danego producenta danego zainstalowanego urządzenia to świetnie, a jak inwestor zmienił zdanie, posadowienie i innego producenta więc mamy już inne wytyczne do zabezpieczeń i potrzeb.

Dobrze dobrane wartości oraz charakterystyki zabezpieczeń nadmiarowo prądowych unikną w przyszłości problemów. 

Im więcej zabezpieczeń różnicowo prądowych, nadmiarowo prądowych, kontrolek, przekaźników, styczników, mamy bardziej niezawodną instalację bo uszkodzenie jednego elementu (uszkodzonego) nie powoduje nam unieruchomienie dużej części domu bez egzystencji do czasu naprawy, serwisu czy wymiany. 

Jeżeli sami nie jesteśmy w stanie sami dobrać bezpieczniki czy przekroje przewodów mamy tabele od producentów i dostawców, a DTR-ki (Dokumentacja Techniczno Ruchowa) dostarcza wielu cennych informacji. 

Im więcej elementów dobrze skonfigurowanych i dobranych to nasze bezpieczeństwo zdrowia i życia. Ładna i przejrzysta rozdzielnica uszyta na miarę potrzeb jest wizerunkiem instalatora, dumą do pochwalenia się inwestora przed gośćmi na parapetówkach i grillach. Nie wstyd otwierać i zaglądać do rozdzielnic.

Nie zapominajmy że wykonanie instalacji elektrycznej wymaga podpisania się pod nią. Na koniec wykonać pomiary zakończone badaniami i protokołami instalacji oraz dopuszczenie do eksploatacji podpisane i podpieczątkowane. Do nadzoru przedłożenie oświadczenia wraz z innymi protokołami, dziennikiem budowy przez Kierownika budowy do odbioru i wydanie decyzji.

Jeżeli mamy możliwości należy nanieść nasze poprawki u projektanta aby w przyszłości nie mieć problemów ze zmianami i aby projekt odzwierciedlał stan faktyczny na danej inwestycji. Można też to dokonać na projekcie powykonawczym. Wszystkie zmiany powinny też być konsultowane na etapie prac z projektantem (jest to utrudnione niejednokrotnie) choć nie niemożliwe.

Jeżeli jest to nowo budowany domek to podstawą jest oczywiście projekt, gdzie mamy tak naprawdę rozpisaną rozdzielnice i potrzebne w nim zabezpieczenia. Oczywiście często występuje sytuacja że trzeba dobrać zabezpieczenie samemu, wtedy biorę pod uwagę zapotrzebowanie na moc danego obwodu, jaki przewód jest położony i w jaki sposób go poprowadzono. I oczywiste czy mamy do czynienie z obwodami 1 lub 3 fazowymi.

Zabezpieczenia dobieram na podstawie oczekiwań inwestora, w zależności od tego co będzie na wyposażeniu w domu, jakie to będą obwody. Do każdego zlecenia podchodzę indywidualnie wychodząc naprzeciw klientowi oraz doradzając i sugerując optymalne rozwiązania tak, by nie obciążać poszczególnych obwodów w instalacji. Po wstępnych oględzinach i zweryfikowaniu jakie obciążenia w domu będą występowały przystępuję do planowania tablicy rozdzielczej i doboru odpowiednich zabezpieczeń