Jeszcze całkiem niedawno, w momencie omawiania zagadnień związanych z instalacją elektryczną przez elektryka z inwestorem, raczej nie było powszechnym mówienie o automatyce domowej.
W ramach automatyki było co najwyżej załączanie się światła o określonej porze lub po prostu po zapadnięciu zmroku, lub wykryciu ruchu. Słowa „inteligentny dom” były traktowane z lekkim uśmieszkiem i utożsamiane z zamożniejszymi inwestorami.
Czasy się zmieniły. Obecnie możliwości systemów automatyki domowej i ceny są w zasięgu przeciętnego inwestora. Teraz podstawowym pytaniem jest, na jaki system się zdecydować?
Jest ich przecież tak wielka różnorodność.
Przeciętny klient gubi się w gąszczu możliwości. Sami elektrycy lub instalatorzy też nie bardzo pomagają, bo z różnych przyczyn są nastawieni na jeden lub dwa systemy, wiec nie przedstawią w sposób rzetelny wad i zalet innych istniejących na rynku systemów.
Smart home, inteligentny dom — co to jest?
Pod pojęciem automatyki domowej bardzo często kryje się takie nazewnictwo jak: „smart home” czy „inteligentny dom”. Zapewne każdy z nas będzie inaczej pojmował te nazwy, ale wszystkie one mają wspólny mianownik.
Smart home to inaczej zautomatyzowanie niektórych procesów sterowania oraz kontroli i bezpieczeństwa. Z grubsza można je podzielić na systemy przewodowe, bezprzewodowe oraz hybrydowe. Te ostatnie to takie, gdzie czujniki i elementy wykonawcze mogą występować zarówno w technice przewodowej, jak i bezprzewodowej.
Wszystkie te systemy z kolei można podzielić na te scentralizowane i zdecentralizowane. Pierwsze oparte są na jakimś centralnym sterowniku, coś w rodzaju „mózgu” systemu, zarządzającym innymi sterownikami, aktorami, do realizacji konkretnych zadań, jak np. załączanie światła czy zamykaniem i otwieraniem rolet.
Centralny sterownik ma najczęściej swój procesor oraz połączenie z internetem. Jest w stanie w swojej pamięci zapamiętać scenariusze działań oraz realizacji zadań w połączeniu z odpowiednimi czujnikami. Systemy zdecentralizowane to zazwyczaj systemy oparte o serwery chmurowe, aplikacje.
Nie sposób będzie wymienić wszystkich systemów, bo jest ich naprawdę sporo, ale na podstawie tych najpopularniejszych można przybliżyć ideę działania oraz ich wady i zalety.
Przewodowe systemy automatyki domowej
System automatyki domowej KNX
KNX — jeden z najstarszych systemów automatyki domowej i nie tylko domowej. System ten w linii prostej wywodzi się z automatyki przemysłowej.
KNX jest systemem otwartym, co przekłada się na to, iż w ramach tego standardu można korzystać z urządzeń wielu różnych producentów sterowników. Można wybierać zarówno w kolorystyce, stylistyce osprzętu do danego pomieszczenia.
Dzisiaj KNX praktycznie może sterować wszystkim możliwymi instalacjami, jakie można spotkać w domach. Do poprawnego działania systemu konieczne jest położenie w budynku lub mieszkaniu odpowiedniego okablowania komunikacyjnego oraz zaprogramowanie systemu przez specjalny program ETS.
O takim systemie najlepiej pomyśleć na etapie układania okablowania w nowych budynkach czy w przypadku przeprowadzania kompletnego remontu. Z systemem KNX współpracują też i urządzenia bezprzewodowe komunikujące się z systemem poprzez odpowiednie interfejsy. To na wypadek, gdy chcemy wprowadzić jakąś nową funkcjonalność, a nie mamy w danym miejscu dostępu do magistrali i nie mamy położonych tam przewodów magistrali.
Jakie są zalety i wady systemu KMX?
Zalety:
- Niezawodność
- Intuicyjność w sterowaniu
- Elastyczność- można zacząć od bardzo małego systemu a stopniowo go rozbudowywać
- największy wybór, jeśli chodzi o wygląd, stylistykę i funkcjonalność dostępnych przycisków, sensorów, paneli sterujących i innych — osprzęt produkowany jest przez bardzo wielu producentów, posiadających certyfikat KNX.
- Istnieje możliwość integracji z innymi systemami – np. Satel jest integratorem swoich systemów alarmowych z systemem KNX
- Odporny na zakłócenia
Wady:
- system stosunkowo drogi
- wymaga przy instalacji doświadczonego, posiadającego odpowiednie, licencjonowane oprogramowanie instalatora
System automatyki domowej Loxone
Loxone – to system, który jest systemem stosunkowo młodym, ale bardzo zyskał na popularności ze względu na wielką dynamikę rozwoju, szybkie dostosowywanie się do potrzeb rynku i odbiorców końcowych. Wspierany jest przez wiele znanych firm. Sam system to myśl austriackich konstruktorów.
Loxone jest postrzegany jako system bardzo elastyczny i mogący integrować się z innymi systemami. Oparty jest na serwerze, co dla wielu jest postrzegane jako ogromna zaleta. Użytkownicy chwalą system za przejrzysty, z dobrą wizualizacją, dobrym wsparciem.
Jakie są zalety i wady systemu Loxone?
Zalety:
- Szybko rozwijające się oprogramowanie, przystosowujące się do potrzeb odbiorcy
- Duża elastyczność i możliwości współpracy z wieloma urządzeniami
- Ogromne możliwości funkcjonalne
- Bardzo dobre szyfrowanie dla urządzeń bezprzewodowych
- Tańszy niż KNX
- Możliwość stosowania w małych aplikacjach, jak i bardzo dużych
- Dobre wsparcie od strony producenta i darmowe oprogramowanie
Wady:
- Jakość dla niektórych komponentów mniejsza niż dla KNX
- Wymaga dobrego przemyślenia doboru komponentów zwłaszcza na dużych i rozległych inwestycjach
- Wymaga profesjonalnego instalatora
System automatyki domowej Grenton
Grenton – to kolejny system przewodowy, choć i tu można stosować technikę bezprzewodową, gdzie opiera się ona o wi-fi i z-wave. Działa na zasadach Ethernetu. To jeden z najmłodszych polskich systemów na rynku. Zarządzanie nim jest bezpośrednio z paneli dedykowanych do systemu, a sercem jest oczywiście jednostka zarządzająca.
Jakie są zalety i wady systemu Grenton?
Zalety:
- Możliwość integracji z innymi systemami
- Duży wybór akcesoriów i paneli
- Duża szybkość komunikacji
- Stosunkowo niedrogi system
Wady:
- Nie za bardzo sprawdza się na wielkopowierzchniowych inwestycjach
- Instalatorzy uskarżają się na to, że urządzenia zajmują sporo miejsca w rozdzielnicach
- Funkcjonalność niektórych sterowników nie do końca może zadawalać
System automatyki domowej Ampio
Ampio – to kolejny polski system. Oparty jest o jednostkę sterującą centralną. Istnieje możliwość dodania sterowników bezprzewodowych. Producent dokłada wszelkich stara, aby system potrafił się dogadywać z urządzeniami innych producentów. Montaż, jak i cała konfiguracja systemu wymaga wykwalifikowanego instalatora.
Jakie są zalety i wady systemu Ampio?
Zalety:
- Stabilny system
- Dobra integracja
- Bogata ilość różnych interfejsów
Wady:
- Nie jest najlepszym systemem na duże realizacje
- Mała liczba urządzeń do wyboru z różnym designem
- Umiarkowana funkcjonalność
System automatyki domowej Crestron
Crestron – to kolejny przewodowy system, choć oczywiście dysponuje również bezprzewodowymi rozwiązaniami. Sam system pochodzi z USA, ale zadomowił się też na dobre w Europie. Pierwotnie miał służyć do sterowania sprzętem AV, ale obecnie jest systemem do sterowania również całym domem. Wyposażony jest w jednostkę centralną, sterująca i elementy wykonawcze.
Jakie są zalety i wady systemu Crestron?
Zalety:
- Bardzo dobrze nadaje się do realizacji różnych potrzeb, nawet tych wyszukanych
- Oferuje bardzo dużą niezawodność
- Używany jest przez szereg szpitali, wojsko co daje pogląd o stabilności systemu
- Oferuje dobrą integrację z innymi systemami
Wady:
- Najczęściej podkreślaną wadą jest to, że system nie jest tani
- Wymaga dobrego przygotowania w programowaniu systemu
- Przy aktualizacjach oprogramowania potrafią się czasami pojawiać problemy z poszczególnymi sterownikami.
Pozostałe systemy przewodowe automatyki domowej
Wymienione powyżej systemy to tylko niektóre działające na podstawie technologii przewodowej. Do tego typu systemów automatyki domowej można oczywiście jeszcze wspomnieć o Lutronie czy Control4 oraz systemy oparte na sterownikach programowalnych. Warto też wspomnieć o rozwijającym się systemie sterowania automatyka domową w oparciu o system alarmowy przez firmę SATEL.
Również nie sposób nie wspomnieć o systemie F&Home od F&F. O wszystkich tych systemach można powiedzieć, że wymagają sporego przygotowania do instalacji, topologia jak działanie oraz wymagania powinny być bardzo daleko przemyślane.
W przypadku systemów przewodowych ważne jest wykonanie dobrego projektu, ale zyskuje się na pewności działania oraz dużej odporności na zakłócenia czy też ingerencji z zewnętrznymi urządzeniami.
Wadą tych systemów są niestety o wiele wyższe koszty niż np. systemów bezprzewodowych. Systemy przewodowe uważane są z kolei za stosunkowo łatwe w diagnozowaniu problemów lub serwisowaniu.
Bezprzewodowe systemy automatyki domowej
Bezprzewodowy system automatyki domowej Fibaro
Fibaro – to polski system, który znalazł uznanie również w innych krajach. Choć teraz stanowi cześć grupy NICE to przez połączenie się ze światowym dostawca systemów sterowania zyskał jeszcze bardziej na funkcjonalności.
Oczywiście podstawą sterowania systemem jest serwer, który zarządza wszystkimi aktorami. To jeden z systemów, który może działać autonomicznie, a podłączenie internetu jedynie potrzebne jest do zdalnego sterowania, bądź podglądu będąc poza domem. System Fibaro bazuje na stabilnej sieci z-wive. System nie nadaje się na rozległe i duże instalacje.
Jakie są zalety i wady systemu Fibaro?
Zalety:
- System jest możliwy do zainstalowania nawet na istniejącej infrastrukturze elektrycznej
- Jest prostym i łatwym w montażu, jak i konfiguracji
- Stosunkowo niedrogi
- Stabilny system komunikacji
Wady:
- Zdarzają się zawodzące podzespoły systemu
- W niektórych sensorach czy sterownikach trzeba wymieniać baterie
- Ograniczona systemowo liczba urządzeń.
- Nie do końca radzi sobie z wszystkim funkcjonalnościami
Bezprzewodowy system automatyki domowej BleBox
BleBox – polski system, z bardzo zaawansowanym protokołem bezpieczeństwa. Oferuje wielorakie wyroby na bardzo przyzwoitym poziomie. Można liczyć na wsparcie i sterowniki, jak i cały system wciąż podlega nieustannemu rozwojowi.
Można go zintegrować również ze sterownikami i urządzeniami innych firm. Ciekawostka może być fakt, iż znalazł uznanie u innych producentów osprzętu, gdzie sterowniki firmy BleBox są montowane w ich wyrobach. System znajduje coraz więcej swoich zwolenników.
Jakie są zalety i wady systemu BleBox
Zalety:
- Stosunkowo niedrogi
- Łatwy w montażu i programowaniu
- Współpracuje z Hom Asystentami
- Wysoki poziom bezpieczeństwa
- Małe wymiary sterowników umożliwiają montaż nawet w płytkich puszkach
- Prosty w rozbudowie
Wady:
- Wymaga dobrej sieci wi-fi
- Zdarzają się czasami problemy z jakością elementów
- Brak autorskich paneli sterowniczych
- Nie wystarczająco dobra współpraca ze sprzętem audio-wizualnym
- Mogą się pojawiać kłopoty przy bardzo dużych i rozległych instalacjach
Bezprzewodowy system automatyki domowej Tuya
Tuya – to jeden z popularniejszych systemów do sterowania i kontroli różnymi urządzeniami. System jest oparty o rozwiązanie chmurowe, stąd też niewymagany jest centralny sterownik.
To rozwiązanie wymaga jednak zasięgu sieci wi-fi i internetu. Choć zdarzają się urządzenia, które potrafią przez jakiś czas działać bez wi-fi i internetu to cały system jest oparty o tzw. internet rzeczy, czyli IoT. Tuya jest otwartym systemem, dlatego w ramach tego systemu znajdziemy wielu producentów, którzy tworzą różnego rodzaju sterowniki.
Jakie są zalety i wady systemu Tuya?
Zalety:
- Bardzo popularny system, znany na całym świecie
- Bardzo duży wybór asortymentu
- Można system budować od pojedynczego sterownika
- Budowa i programowanie bardzo intuicyjne, niewymagające specjalistycznych szkoleń.
- Możliwość współpracy z innymi systemami
- Wspiera Wi-Fi, Zigbee czy Bluetooth
- Możliwość współpracy z Home Assistant
- Elementy stosunkowo niedrogie
- Przez swoja światowość wspierana jest przez bardzo duże grono programistów
Wady:
- Zbyt duża różnorodność sterowników o różnej jakości
- System czasami potrafi na pojedynczych sterownikach się zawiesić
- Nie można tworzyć zbyt dużych scen i sterowania zależnego
- Zdarzają się niedociągnięcia programistyczne
Bezprzewodowy system automatyki domowej Supla
Supla – To system również oparty o tzw. standard IoT, czyli internet rzeczy. Jest również systemem ogólnoświatowym oparty o chmurę. W ramach Supli działa wielu producentów na całym świecie. Umożliwia budowanie elementów wykonawczych na podstawie platformy Raspberry PI, Arduino czy też ESP8266 i łączenie ich ze sobą z wykorzystaniem sieci LAN oraz Wi-Fi Rozwija się na zasadach otwartego oprogramowania. To stosunkowo nowy system, ale zyskał zaufanie wśród wybierających systemy Smart Home.
Jakie są zalety i wady systemu Supla?
Zalety:
- Wielu producentów w tym również jeden z większych Polskich – ZAMEL
- Wszechstronność i różnorodność sterowników
- Zyskuje niesamowicie na popularności
- Szybko rozwijający się system
- Stosunkowo przystępny cenowo
- Łatwy w instalacji
- Współpracuje z Home Assistant
- Możliwość łączenia z innymi systemami przez interfejsy
Wady:
- Zdarzają się pomyłki programistyczne
- Utrudnione wykonywanie aktualizacji
- Niektóre sterowniki posiadają zbyt dużą obudowę i z trudnością mieszczą się w puszkach instalacyjnych
Jaki wybrać system automatyki domowej? Bezprzewodowy czy przewodowy?
Systemów bezprzewodowych jest na rynku zdecydowanie więcej niż przewodowych. Producenci działają w ramach stworzonych już standardów komunikacyjnych. Trudno jest wszystkie wymienić i któregoś nie pominąć. Są też i niszowe systemy, które są mniej popularne, ale znajdują swoich zwolenników. Mówiąc o systemach bezprzewodowych należy wspomnieć o FOX od F&F czy EXTA Life od ZAMELA.
Czym się kierować przy wyborze wyboru systemu automatyki domowej?
Wybór odpowiedniego standardu jest niesłychanie trudny. Nawet gdy uwzględni się zalety i wady wymienione dla poszczególnych systemów, to nigdy do końca nie będziemy pewni czy na jakimś etapie instalacji, realizacji nie wystąpi problem, którego trudno nieraz było przewidzieć.
Oczywiście są pewne zasady, którymi możemy się kierować i są one zgrupowane w kilku punktach.
- Musimy dokładnie określić nasze potrzeby, oczekiwania uwzględniając specyfikę każdego z systemów.
- Należy uwzględnić najważniejsze możliwości systemu z uwzględnieniem sposobu komunikacji, łatwości budowania systemu i możliwości rozbudowy na przyszłość.
- Należy przemyśleć wybór systemu pod kątem popularności na rynku, co może wiązać się z jego kosztami, jak i zasadami bezpieczeństwa podczas funkcjonowania.
- Sprawdzić, na jaką pomoc i wsparcie możemy liczyć od strony producentów systemów.
- Zasięgnąć opinii tych, którzy już jakiś system użytkują, aby lepiej zrozumieć mocne i słabe strony systemu od strony użytkownika.
Komentarze (0)