Pompy ciepła to urządzenia, które zyskują coraz większa popularność. To zasługa rosnącej świadomości ekologicznej wśród inwestorów, nie bez znaczenia jest również większa konkurencja w tym segmencie grzewczym. Decydując się na pompę ciepła, musimy zadbać nie tylko o odpowiednią instalację grzewczą, ale również o prawidłowe przygotowanie kotłowni pod kątem instalacji elektrycznych.
Zajrzyj do naszego poradnika w PDF - Montaż pompy ciepła.
Montaż pompy ciepła: prawidłowa instalacja elektryczna
Jeśli w czasie budowy od razu zaplanujemy pompę ciepła, możemy uniknąć później wielu przeróbek oraz maksymalnie wykorzystać cały potencjał tego źródła ciepła. Instalację elektryczną pod pompę ciepła i jej zabezpieczenia wykonuje elektryk z odpowiednimi uprawnieniami, na podstawie wytycznych dostarczonych przez producenta pompy ciepła oraz firmy zajmującej się montażem tego typu urządzeń. Warto również sprawdzić kartę katalogową urządzenia np. DRT-kę Zalecenia te różnią się w zależności od mocy pompy ciepła oraz wyposażenia hydraulicznego (zasobnik ciepłej wody ulotkowej, bufor ciepła, grzałka elektryczna wbudowana etc.). Bez względu na to, czy decydujemy się na pompę gruntową, czy powietrzną – najważniejszą rolę odgrywa doprowadzenie zasilania oraz odpowiednie zabezpieczenia.
Kotłownia: zasilanie pompy ciepła
Najczęściej spotykane na rynku pompy ciepła to urządzenia typu split, które złożone są z jednostek zewnętrznych i wewnętrznych. Z uwagi na ten rozdział, wymagają one zasilania złożonego z dwóch obwodów:
- zasilanie obwodu sprężarki w jednostce zewnętrznej,
- zasilanie obwodu grzałek z zasobniku c.w.u. lub bufora ciepła.
Przekrój i ilość żył przewodów zasilających oraz wymagane zabezpieczenie uzależnione jest od mocy pompy ciepła i rodzaju zasilania (1 lub 3 fazy). Zasilanie obwodu pompy ciepła powinno być wydzielone z rozdzielni głównej jednym zbiorczym przewodem elektrycznej do pomieszczenia kotłowni. W rozdzielni powinien być zainstalowany wyłącznik nadprądowy, który jest głównym zabezpieczeniem pompy ciepła. Ważne, aby w tym obwodzie elektrycznym nie było innych odbiorników prądu poza pompą ciepła.
Zasilanie obwodu pompy ciepła powinno być wydzielone z rozdzielni głównej jednym zbiorczym przewodem elektrycznym do pomieszczenia kotłowni. W rozdzielni powinien być zainstalowany wyłącznik nadprądowy, który jest głównym zabezpieczeniem pompy ciepła. Ważne, aby w tym obwodzie elektrycznym nie było innych odbiorników prądu poza pompą ciepła.
Czym są wyłączniki nadprądowe?
Wyłączniki nadprądowe służą do ochrony poszczególnych obwodów elektrycznych przed skutkami przepływu prądów zwarciowych i przeciążeniowych. Opadnięta dźwignia wyłącznika sygnalizuje, w którym obwodzie elektrycznym nastąpiło przeciążenie instalacji. Charakteryzują się wartością prądu znamionowego 4, 16, 25 A – to górna granica natężenia prądu, po której przekroczeniu uruchamia się wyłącznik.
Montaż skrzynki bezpiecznikowej – jaki bezpiecznik do pompy ciepła?
W pobliżu pompy ciepła w pomieszczeniu kotłowni należy umieścić skrzynkę bezpiecznikową, która jest podłączona do zabezpieczeń głównych. Służy ona do kontroli i monitorowania prawidłowej pracy obwodu elektrycznego jednostki wewnętrznej i zewnętrznej pompy ciepła. Najczęściej są to zestawy 3-fazowe zabezpieczające pompę oraz grzałki przed przepięciami, oraz pozwalające na pomiar zużytej energii. Zestaw ten w zależności od typu pompy powinien zawierać:
- skrzynkę natynkową o klasie szczelności IP40 oraz pojemności 12 modułów lub 18 modułów w przypadku montażu z grzałkami bufora
- zabezpieczenie 3 fazowe bezzwłoczne B16/3 lub jednofazowe B16/1 do wpięcia pompy
- zabezpieczenie 3 fazowe bezzwłoczne B20/3 do wpięcia grzałek bufora i zasobnika
Opcjonalnym zabezpieczeniem mogą być czujniki, które chronią silnik sprężarki pompy ciepła w przypadku zaniku faz lub asymetrii napięcia między fazami w sieci trójfazowej. Dodatkowo w takiej rozdzielni możemy dodatkowo zamontować podlicznik elektroniczny mierzący zużycie energii. Pompy ciepła z praktyce nie mają takiego licznika, sterownik pompy mierzy tylko i wyłącznie ilość wyprodukowanej energii grzewczej w kWh. Montaż rozdzielni powinien być wykonany przez uprawnionego elektryka, używając przewodów o przekroju dopasowanym do mocy pompy. Taką skrzynkę warto przewidzieć na etapie aranżacji kotłowni, zwłaszcza przed pracami tynkarskimi czy malarskimi.
Montaż rozdzielni powinien być wykonany przez uprawnionego elektryka, z użyciem przewodów o przekroju dopasowanym do mocy pompy. Taką skrzynkę warto przewidzieć na etapie aranżacji kotłowni, zwłaszcza przed pracami tynkarskimi czy malarskimi.
Zabezpieczenie pompy ciepła: czujnik temperatury wewnętrznej i zewnętrznej
Ważnym zadaniem jest podłączenie dodatkowych elementów elektrycznych służących do sterowania pompą ciepła. Przykładowo, takim elementem jest czujnik temperatury zewnętrznej.
Jego lokalizacja jest istotną kwestią, ponieważ od niego zależy temperatura w pomieszczeniach oraz skuteczność pracy pompy ciepła (np. włączanie lub wyłączanie pompy w czasie skoków temperatury zewnętrznej) Czujnik temperatury zewnętrznej najlepiej zaplanować po stronie północnej lub północno-zachodniej. Ważne jest, aby niekorzystne warunki atmosferyczne (nasłonecznienie, silny wiatr) nie zakłócały odczytu temperatury zewnętrznej.
W przypadku braku ocieplenia elewacji należy zostawić zapas przewodu ok. 50 cm np. YTKSYekw 2x0,8mm2. umożliwiający swobodny montaż w ustalonym miejscu czujnika po zakończeniu prac elewacyjnych. Warto również przewidzieć podłączenie czujnika temperatury wewnętrznej pod pompę ciepła, powinien się on znaleźć w pomieszczeniu reprezentatywnym, np. salonie. Odczyt późniejszej temperatury pozwala na precyzyjne sterowanie temperaturą wody grzewczej w pompie ciepła, przykładowym przewodem czujnika temperatury pomieszczenia może być LiYCY2x0.5.
Sprawdź ofertę na TIM.
Schemat instalacji elektrycznej pompy ciepła
Montaż pompy ciepła nie może się odbyć bez prawidłowego schematu elektrycznego pompy ciepła. Schemat instalacji obejmuje wiele istotnych elementów, które muszą zostać poprawnie połączone, aby zapewnić skuteczne i bezpieczne działanie jednostki wewnętrznej i zewnętrznej pompy ciepła. Głównym elementem schematu elektrycznego pompy ciepła jest zasilanie obwodu sprężarki w jednostce zewnętrznej. Zasilanie to jest dostarczane z głównej rozdzielni, za pośrednictwem odpowiednich przewodów elektrycznych i zabezpieczeń.
Obwód zasilający pompy ciepła powinien być wydzielony z rozdzielni głównej jednym zbiorczym przewodem elektrycznym do pomieszczenia kotłowni. W rozdzielni powinien być zainstalowany wyłącznik nadprądowy, który jest głównym zabezpieczeniem pompy ciepła. Na schemacie instalacji musi być ujęta skrzynka bezpiecznikowa, znajdująca się w pobliżu jednostki wewnętrznej pompy ciepła w kotłowni. Skrzynka ta jest podłączona do głównych zabezpieczeń i służy do monitorowania prawidłowej pracy obwodu elektrycznego pompy. Jak już wspominaliśmy wcześniej, skrzynka bezpiecznikowa powinna być wyposażona w zestawy 3-fazowe zabezpieczające pompę oraz grzałki przed przepięciami, oraz licznik energii — pozwalający na pomiar zużytej energii niezależnie przez pompę ciepła.
zdj. 4. Przykładowy schemat elektryczny jednostki zewnętrznej pompy ciepła (źródło: sunenergy.pl)
Ważnym elementem na schemacie elektrycznym jest ujęcie niezależnego zasilania do jednostki wewnętrznej pompy ciepła, która nie tylko odpowiada za prawidłową pracę układu elektrycznego i automatyki — ale również posiada grzałki np. dwustopniowe 3+6/9 kW. Te elementy również wymagają zasilania, które musi być uwzględnione w schemacie instalacji.
Co więcej, na schemacie elektrycznym powinno być uwzględnione podłączenie czujników temperatury zewnętrznej i wewnętrznej, które zapewniają bezawaryjną i stabilną pracę pompy ciepła. Informacje zbierane z czujników są wykorzystywane przez sterownik pompy ciepła do optymalizacji jej pracy.
Jaki kabel do pompy ciepła 7 kW?
Według zaleceń producentów, do pomp ciepła najczęściej wykorzystywany jest kabel typu YKY 5x2,5mm2. Ten rodzaj kabla jest odpowiedni dla zasilania jednofazowego. W przypadku zasilania trójfazowego zalecane są kable o większym przekroju, na przykład YKY 5x4mm2. Ważne jest jednak, aby zawsze skonsultować wybór przewodów z uprawnionym elektrykiem, który będzie miał pełną wiedzę na temat specyfikacji technicznej urządzenia i wymagań instalacji.
Zajrzyj do naszego poradnika w PDF - Montaż pompy ciepła.
Komentarze (11)
mnie nurtuje taka rzecz, jakiego kabla użyć do pompy ciepła 7kw?
@rafimalek: Taka informacja powinna być zawarta w instrukcji obsługi lub montażu. przekrój żyły roboczej kabla zależy również od odległości jednostki od źródła zasilania. Pewnie jest to jednostka jednofazowa więc powinien wystarczyć kabel 3x4mm2
@rafimalek:
Podobnie jak @Jacek Niżyński proponuje przekrój 4mm2 ( zakładając że to pompa 1-faz.). Warto ułożyć przewód 4 lub 5 żyłowy, w zależności od modelu pompy ciepła musimy pamiętać o oddzielnym zasilaniu do grzałki.
Przykładowy wycinek z DTR HAIER, tutaj do 8 i 12kW 1-faz. rekomendują już 6mm2
Panie @Damian Czernik, @Redakcja lub inni eksperci, a jaką różnicówkę najlepiej użyć do pompy ciepła?
@Kalinowski: Dzień dobry od siebie mogę powiedzieć, że wyłącznik RCD dobieramy na podstawie uwzględnienia spodziewanych wartości prądów upływowych oraz na podstawie prądu znamionowego, który będzie zużywać pompa ciepła. Dlatego nie mogę dokładnie podać odpowiedniego wyłącznika RCD. A co do typu RCD to wybór padnie oczywiście na TYP B w związku z występowaniem prądu AC jak i DC. Na przykładzie wyglądało by to tak:
Pompa ciepła 12 kW: Wyłącznik RCD TYP B 25A 300mA
Sądzę, że takie rozwiązanie byłoby odpowiednie.
Jak zawsze ciekawy artykuł, jedna uwaga nie DRT-kę tylko DTR-kę, mały błąd.
Dziękujemy za czujność :)
Panie Damianie, montuje pompy ciepła, konkretnie Panasonica, i pierwsszy raz czytam o "skrzynce bezpiecznikowej w kotłowni". Skąd ma Pan takie informacje?
> Panie Damianie, montuje pompy ciepła, konkretnie Panasonica, i pierwsszy raz czytam o "skrzynce bezpiecznikowej w kotłowni". Skąd ma Pan takie informacje?
Witam. Przewód zasilająćy do pompy ciepła a dokładnie YDY 5x6 mm2 wystarczy w zupełności do zasilenia takiej pompy ? Pytam ponieważ ostatnio inwestor przewiduje montaż pompy ciepła firmy Panasonic. Dokopałem się tylko do intrukcji w języku angielskim i dokopałem się tylko do informacji, że urządzenie w maksymalnym momencie pobiera 9kW dlatego został zastosowany taki przewód. Pozdrawiam, elektryk Kraków
do pomp 9 kW dajemy 5x2.5, tak jest w specyfikacji plus 3x2.5 do grzałki, zabezpieczenie na obydwa przewody b16. tak jest w instrukcji :) na 12 kW rowniez jest 5x2.5, mocniejszej niz 12 jeszcze nie montowałem :)
> Panie Damianie, montuje pompy ciepła, konkretnie Panasonica, i pierwsszy raz czytam o "skrzynce bezpiecznikowej w kotłowni". Skąd ma Pan takie informacje?
Skrzynka bezpiecznikowa w kotłowni - chodzi o osobną rozdzielnię elektryczną przy wewnętrznej jednostce pompy ciepła, w której zostaną zamontowane odpowiednie bezpieczniki pod pompę ciepłą, w tym podlicznik energii energii, ponieważ wskazania zużycia energii przez pompę ciepła nie zawsze się pokrywają z rzeczywistym zużyciem, tak jest w przypadku mojej pompy ciepłą Mitshubishi mocy nom. 14 kW.