Symbole elektryczne są niezbędnym elementem w dziedzinie elektrotechniki i automatyki. Umożliwiają one przedstawienie różnych komponentów oraz ich funkcji w sposób graficzny, co ułatwia projektowanie, analizowanie i zrozumienie schematów elektrycznych.
Co to są symbole elektryczne?
Symbole elektryczne to graficzne przedstawienia elementów instalacji elektrycznych i elektronicznych. Używane są w schematach, które pokazują, jak poszczególne komponenty są ze sobą połączone oraz jakie mają funkcje. Dzięki nim inżynierowie, technicy i elektrycy mogą szybko zrozumieć, jak działa dany system.
Norma IEC 60617 to kluczowy standard dotyczący symboli graficznych używanych w dokumentacjach elektrycznych. Obejmuje szeroki zakres symboli, które są niezbędne do tworzenia czytelnych i spójnych schematów elektrycznych.
IEC 60617 definiuje symbole graficzne stosowane w schematach elektrycznych. Normy te są międzynarodowo uznawane i powszechnie stosowane przez inżynierów elektryków do przedstawiania różnych elementów i funkcji w układach elektrycznych. Stanowią fundament dla wszelkiego rodzaju dokumentacji, od schematów obwodowych po rysunki instalacyjne.
Przykładowe często spotykane symbole elektryczne
Norma IEC 60617 zawiera setki symboli, ale niektóre z nich są szczególnie często spotykane w dokumentacjach elektrycznych:
Symbole połączeń elektrycznych
- Linie ciągłe reprezentujące przewody i kable.
- Linie przerywane oznaczające połączenia mechaniczne.
Przewód, kabel, linia przesyłowa, szyny zbiorcze (symbol ogólny) (pozycja normy 03-01-01)
Przewód giętki, przewód ruchomy (pozycja normy 11-17-14)
Symbol elektryczny przewód neutralny N (pozycja normy 11-11-01)
Symbol elektryczny przewód ochronny PE (pozycja normy 11-11-02)
Symbol elektryczny przewód neutralny ochronny PEN (pozycja normy 11-11-03)
Symbol elektryczny linia trójfazowa z przewodem neutralnym i przewodem ochronnym 3L + N + PE (pozycja normy 11-11-04)
Symbol elektryczny zasilenie linii telekomunikacyjnej prądem przemiennym (pozycja normy 11-03-11)
Symbol elektryczny zasilenie linii telekomunikacyjnej prądem stałym (pozycja normy 11-03-12)
Symbol elektryczny linia napowietrzna (pozycja normy 11-03-03)
Symbol elektryczny linia podwodna (pozycja normy 11-03-01)
Symbol elektryczny linia podziemna (pozycja normy 11-03-02)
Symbol elektryczny odgałęzienie od przewodu (pozycja normy 03-02-04 03-02-05)
Symbol elektryczny połączenie przewodów (pozycja normy 03-02-01)
Symbol elektryczny zacisk, połączenie rozłącza (pozycja normy 03-02-02)
Symbol elektryczny listwa zaciskowa (pozycja normy 03-02-03)
Symbol elektryczny linia odchodząca od góry (pozycja normy 03-12-01)
Symbol elektryczny linia odchodząca w dół (pozycja normy 03-12-02)
Symbol elektryczny linia przechodząca pionowo (pozycja normy 03-12-03)
Aparaty, łączniki, urządzenia stacyjne
Symbol elektryczny stacja (pozycja normy 11-01-06)
Symbol elektryczny stacja planowana (pozycja normy 11-01-08)
Symbol elektryczny rozdzielnica (pozycja normy 11-12-07)
Symbol elektryczny linia graniczna, linia podziału miedzy polami (pozycja normy 02-01-06)
Symbol elektryczny ekranowanie (pozycja normy 02-01-07)
Symbol elektryczny uziemienie (symbol ogólny) (pozycja normy 02-15-01)
Symbol elektryczny uziemienie ochronne (pozycja normy 02-15-03)
.png)
Symbol elektryczny uziemienie bezszumowe (pozycja normy 02-15-02)
Symbol elektryczny masa, korpus, podstawa montażowa (pozycja normy 02-15-04)
Symbol elektryczny anoda ochronna (pozycja normy 11-04-08)
Symbol elektryczny ekwipotencjalność (pozycja normy 02-15-05)
Symbol elektryczny iskiernik (pozycja normy 07-22-01)
Symbol elektryczny ogranicznik przepięć, odgromnik (pozycja normy 07-22-03)
Symbol elektryczny warystor (pozycja normy 04-01-04)
Symbol elektryczny łącze wtykowe (pozycja normy 03-03-05, 03-03-06)
Symbol elektryczny łącznik (symbol ogólny) (pozycja normy 07-02-01, 07-02-02)
Symbol elektryczny stycznik (pozycja normy 07-13-02)
Symbol elektryczny przerywnik (pozycja normy 07-13-04)
Symbol elektryczny wyłącznik (pozycja normy 07-13-05)
Symbole urządzeń
- Styczniki i przekaźniki
Reprezentowane przez prostokąty z oznaczeniami literowymi i numerami zacisków. Na przykład, styczniki sterujące mogą być oznaczone literą „K”, a styczniki mocy literą „Q”. - Wyłączniki
Oznaczane za pomocą symboli wskazujących ich typ i funkcję, np. wyłącznik termiczny lub elektromagnetyczny. - Bezpieczniki
Symbole bezpieczników obejmują różne typy, od bezpieczników topikowych po rozłączniki bezpiecznikowe.
Symbole elementów pasywnych
- Rezystory
Zazwyczaj oznaczane jako prostokąty lub zygzaki. - Kondensatory
Dwie równoległe linie, z jedną linią przerywaną dla kondensatorów zmiennych.
Symbole urządzeń sygnalizacyjnych
- Lampki kontrolne
Okręgi z kropkami lub liniami, często z literą „P” dla wskaźników świetlnych. - Sygnalizatory dźwiękowe
Symbole dzwonków lub syren, reprezentujące sygnalizację akustyczną.
Podstawowe symbole elektryczne
Wśród najważniejszych symboli elektrycznych można wymienić:
- Źródło zasilania
symbolizuje źródło energii, takie jak bateria lub zasilacz. - Przełącznik
umożliwia włączanie i wyłączanie obwodu. - Bezpiecznik
ochrona przed przeciążeniem w obwodzie. - Rezystor
ogranicza przepływ prądu w obwodzie. - Kondensator
magazynuje energię elektryczną. - Dioda
pozwala na przepływ prądu tylko w jednym kierunku.
Przykłady zastosowań symboli w schematach elektrycznych
Symbole z normy IEC 60617 są używane w różnorodnych schematach, takich jak:
Schematy obwodowe
Pokazują dokładne połączenia między komponentami elektrycznymi.
Schematy instalacyjne
Przedstawiają rozmieszczenie przewodów i urządzeń w instalacjach elektrycznych.
Schematy montażowe
Szczegółowo opisują montaż elementów w szafach sterowniczych lub na panelach.
Zastosowanie norm w schematach elektrycznych
Normy definiują różne typy schematów elektrycznych, które są niezbędne w dokumentacji technicznej. Należą do nich:
Schematy poglądowe (FA, FB)
Dostarczają ogólny obraz układu, zawierając minimalną szczegółowość. Są przydatne na wczesnym etapie projektowania, aby zrozumieć rozmieszczenie głównych komponentów.
Schematy niefunkcjonalne (FF)
Przedstawiają funkcjonalne połączenia i zależności między elementami, pomagając w identyfikacji punktów podłączeń i sygnałów.
Schematy obwodów (FS)
Najbardziej szczegółowe, pokazujące wszystkie elementy układu oraz ich połączenia, co jest kluczowe dla zrozumienia zasad działania i przepływu energii.
Schematy połączeń (MA, MB)
Opisują fizyczne połączenia kabli i przewodów, często nazywane schematami montażowymi.
Jak czytać symbole elektryczne?
Aby skutecznie czytać symbole elektryczne, warto zapoznać się z normami, takimi jak PN-EN 60617, które definiują standardowe oznaczenia. Ważne jest również praktykowanie na rzeczywistych schematach, co pozwala na lepsze zrozumienie ich znaczenia.
Symbole elektryczne odgrywają kluczową rolę w elektrotechnice i automatyce. Dzięki nim możliwe jest efektywne projektowanie i analizowanie systemów elektrycznych.
Komentarze (0)