Obowiązkowe czujniki dymu i czadu – nowy krok w ochronie przeciwpożarowej

Od 23 grudnia 2024 r. w Polsce obowiązuje rozporządzenie nakładające obowiązek instalacji czujników czadu i dymu w nowo wznoszonych budynkach mieszkalnych. To krok w stronę zwiększenia bezpieczeństwa, który ma na celu ochronę życia i zdrowia mieszkańców. Kolejne etapy wdrażania nowych przepisów obejmą istniejące budynki mieszkalne oraz obiekty handlowe i użytkowe.

Dlaczego wprowadzono nowe przepisy?

Nowelizacja rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji ma na celu zmniejszenie liczby ofiar pożarów oraz zdarzeń związanych z emisją tlenku węgla. Według danych Państwowej Straży Pożarnej, w Polsce rocznie w pożarach budynków mieszkalnych ginie średnio 455 osób, z czego aż 80% przypadków dotyczy pożarów mieszkań. Celem przepisów jest wczesne wykrycie zagrożenia i szybkie ostrzeżenie mieszkańców, co znacząco zwiększa szanse na skuteczną ewakuację.

Kluczowe zmiany w przepisach

1. Obowiązek instalacji czujników dymu
   Każdy nowy budynek mieszkalny oraz pomieszczenia hotelowe będą musiały być wyposażone w co najmniej jedną czujkę dymu spełniającą wymagania normy PN-EN 14604. W istniejących mieszkaniach obowiązek ten wejdzie w życie od 1 stycznia 2030 r.

2. Czujniki tlenku węgla (czadu)
   Obowiązek dotyczy pomieszczeń, w których odbywa się spalanie paliw. Urządzenia te muszą spełniać wymagania normy PN-EN 50291-1. Wyjątek stanowią urządzenia z zamkniętą komorą spalania.

3. Dodatkowe oznakowania w budynkach handlowych i przemysłowych
   Od 2026 r. w obiektach o dużej powierzchni wprowadzone zostaną obowiązkowe oznaczenia miejsc połączeń ścian przeciwpożarowych, co ma ułatwić działania gaśnicze.

Wpływ nowych przepisów na bezpieczeństwo

Czujniki dymu i czadu są skutecznym środkiem wczesnego ostrzegania o zagrożeniach. W krajach, gdzie ich stosowanie jest obowiązkowe, liczba ofiar pożarów spadła o 15–30%. W Polsce, mimo dostępności tych urządzeń od dwóch dekad, ich stosowanie było dotychczas dobrowolne. Nowe przepisy mogą znacząco poprawić bezpieczeństwo w okresie grzewczym, kiedy dochodzi do największej liczby zatruć tlenkiem węgla.

Jak wybrać odpowiedni czujnik?

Przy wyborze urządzenia warto zwrócić uwagę na:

• Certyfikaty zgodności z normami,
• Nazwę i adres producenta,
• Typ czujnika (np. typ A z funkcją uruchamiania wentylacji).

Inspekcja Handlowa przeprowadziła badania 12 modeli czujników, z których dwa okazały się wadliwe. Kluczowe problemy dotyczyły niepoprawnego czasu reakcji oraz braku oznaczeń informacyjnych.

Co dalej?

Obowiązkowa instalacja czujników dymu i czadu to istotny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa pożarowego. Nowe przepisy będą wymagały nie tylko odpowiedzialności ze strony właścicieli nieruchomości, ale także wzmożonej edukacji społeczeństwa w zakresie ich stosowania. Dzięki temu będziemy mogli zminimalizować ryzyko tragicznych w skutkach pożarów i zatruć czadem.