Przeczytano 11 027 razy

Jaki spadek napięcia należy przyjąć w instalacjach elektrycznych?

Domek jednorodzinny - jaki spadek napięcia przyjmiesz dobierając przewód lub kabel do:

- kabla ziemnego pomiędzy złączem licznikowym w ogrodzeniu a rozdzielnicą w budynku mieszkalnym?

- kabla ziemnego pomiędzy instalacją fotowoltaiczną umieszczoną na gruncie a rozdzielnicą elektryczną w budynku mieszkalnym?

- przewodu pomiędzy najdalej umieszczonym gniazdkiem (odległość liczona po przewodzie) w jednym z pokoi a rozdzielnicą elektryczną w budynku mieszkalnym?

Odpowiedź swoją uzasadnij ;)

Odpowiedzi (10)

  • Piotr Bibik Ekspert ds. Inteligentnych budynków

    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 169 pytań
    • 2053 odpowiedzi
    • 98.7% pozytywnych ocen od użytkowników

    Pytam o Wasze zdanie, ponieważ w jednej z norm (na którą często powołują się projektanci) znalazłem taki zapis (patrz grafika) i w związku z tym powstaje pytanie jaki przekrój kabla układanego w ziemi na długości 80 m, przyjąć do podłączenia do budynku instalacji fotowoltaicznej o mocy 20 kW.

    Kilka osób na podstawie tych zapisów twierdzi, że spadek napięcia max 0,5 % (na podstawie 1 punktu w tabeli), a kilka że 3 % (od licznika do punktu przyłączenia).

    Dość trafne pytanie zadał nam kolega (który jest biegłym sądowym). Poprosił o prawną definicję kabla który jest pomiędzy instalacją fotowoltaiczną a rozdzielnicą. Poprosił, aby te poniższe dane przeanalizować pod tym kontem. 

    Z ciekawości - jaki przekrój kabla byście doradzili po zapoznaniu się z tymi informacjami?

    @Szymon028 @ajotnet @boss ​​​​​​​


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 42 pytań
      • 845 odpowiedzi
      • 99.8% pozytywnych ocen od użytkowników

      @Piotr Bibik Polskie przepisy jasno nie określają czy kabel od falownika do licznika 

      (poprzez wymagane zabezpieczenia rozłącznik, wyłącznik instalacyjny, ogranicznik przepięć )  jest WLZ. 

       ZŁĄCZE--ROZDZIELNICA-ODBIORNIK maksymalny spadek 4%.

      ZŁĄCZE--ROZDZIELNICA czyli WLZ maksymalnie 1%.

      Tej tabeli co podałeś nigdy nie widziałem ale ona podaje dokładne wartości (0.5÷1.5%)

      Kluczowe tu jest pojęcie "sieci".

      Falownik i sieć zasilają dom równolegle. Więc od licznika do falownika kabel będzie WLZ'ką -spadek napięcia zgodnie z tabelą.  

      Linia falownik --licznik jest jak  licznik --rozdzielnica traktujemy je jak WLZ -dwie niezależne i spadek napięcia powinien być nie większy jak ten podany w tabeli dla każdej tyle samo.  

      Ale na schemacie podłączenie falownika (poprzez obowiązkową rozdzielnice zabezpieczającą) :

      -do zacisków złącza 

      -do zacisków rozłącznika (od strony zasilania) 

      wygląda tak samo. Może w którejś normie jest określone gdzie konkretnie musi być podłączony falownik.  

       Falownik możemy też potraktować w budowie jako transformator dla którego dopuszczalny spadek napięcia do ZK 5%

      Więc interpretacja przepisów ma wielki rozstrzał bo 0,5% a 5% na jednym przewodzie to bardzo dużo. 

      “Świadectwem mądrości polskich elektryków jest fakt, że pomimo występujących często niezgodności wymagań przepisów, norm i  wiedzy technicznej realizują poprawne technicznie rozwiązania, omijając nie zawsze w pełni skutecznie, nieracjonalne wymogi rozporządzenia.” - Opracowanie SEP Normy N-SEP-E-002.

      Najbardziej optymalne jest uznanie linii falownik licznik jako osobne WLZ i przyjęcie uśrednionego 1%. 


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 42 pytań
      • 845 odpowiedzi
      • 99.8% pozytywnych ocen od użytkowników

      Ja bym dobrał YKY 5x25 albo 4x25 +1x16

    • Piotr Bibik Ekspert ds. Inteligentnych budynków

      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 169 pytań
      • 2053 odpowiedzi
      • 98.7% pozytywnych ocen od użytkowników

      @Szymon028: jak widzisz niby proste pytanie, a ciekawe dyskusje i różne punkty widzenia. Jeśli bym wykonywał sam do siebie to przyjąłbym spadek napięcia na poziomie 0,5%


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 42 pytań
    • 845 odpowiedzi
    • 99.8% pozytywnych ocen od użytkowników

      Dopuszczalny spadek między:

    1- Licznikiem a Rozdzielnicą wynosi 1%. Dla znamionowego obciążenia. 

    2- Rozdzielnicą a ostatnim odbiornikiem 3%

    Wartości dopuszczalnych spadków napięcia mogą być większe od 4% w obwodach zasilających silniki w czasie ich rozruchu lub inne odbiorniki charakteryzujące się dużym prądem rozruchowym

    Są to wartości wg. normy PN-IEC 60364-5-52:2002 

    Natomiast przyjmuje się dopuszczalny spadek napięcia pomiędzy falownikiem a miejscem przyłączenia do Systemu Elektroenergetycznego, którego częścią jest sieć zasilająca nn, wynoszący nie więcej niż 1%.

    3- Czysto obliczeniowo:

    Prąd znamionowy gniazdka to zazwyczaj 16A 

    Zakładamy napięcie równe 230V bo takie jest znamionowe instalacji.

    Przewód "na gniazdka" to 3x2.5mm².

    Można obliczyć maksymalną długość przewodu ze wzoru (zdjęcie) :

    albo znaleźć w karcie katalogowej rezystancje 1km przewodu 

    https://www.tim.pl/fileuploader/download/download/?d=1&file=PRODUCENCI%2F10013%2FYDY%2Fprzewody_

    7,41 Ω/km 

    3% z 230V to 6.9V 

    16 x 7,41=118,58 V/km

    L= 6.9 ÷ 118.58 = 0.058Km = 58m

    Więc wychodzi że pojedyncze znamionowo obciążone (16A) gniazdko może znajdować się 58m po długości przewodu od rozdzielnicy. 

    @ajotnet  Przewód PEN musi mieć przekrój nie mniejszy niż 10mm2 Cu lub 16 mm2 Al.

    Dotyczy to tylko układu TN-C. Nie spotkałem się z minimalnym przekrojem WLZ przecież w mieszkaniach nie rzadko można spotkać 5x 4mm²  więc jest to błędny tok myślowy.  W starych blokach 4x4 ale są to stare instalacje i mimo że niezgodne z normami to nadal w użytku.


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 42 pytań
      • 845 odpowiedzi
      • 99.8% pozytywnych ocen od użytkowników

      Należy jeszcze dodać że obliczanie spadków napięć i dobór przekrojów wykonuje się na etapie planowania instalacji a nie w sklepie czy hurtowni bo panele ułożone a kabla nie ma.


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 74 pytań
    • 2110 odpowiedzi
    • 88.9% pozytywnych ocen od użytkowników

    Różne tabele to już określają, a projektanci z zasady znają i stosują. Nie raz w moim mniemaniu są przewymiarowane i to niejednokrotnie.

    1) Zależy jak daleko jest ten płot ze złączem ZK. Minimum to 5x10 a max 5x16 bo dla 40kW to i tak aż nadto. A odległość ma znaczenie.

    2) W zależności od wielkości PV-ki ale i tak nie będzie większa niż wartość zabezpieczenia przed licznikowego w tym przypadku max 40kW. A odległość zawsze ma znaczenie.

    3) Instalacje odbiorcze średnio 2x1 3x1 2x1,5 3x1,5 4x1,5 5x1,5 2x2,5 3x2,5 5x2,5 bo gniazd i łaczników we wiekszych rozmiarach nie ma szans podłączyć pod zaciski lub bolce do max 10A 16A max 20A (tu gniazda są już innej konstrukcji jednofazowe) na takie są osprzety elektroinstalatorskie.

    Jednofazowe gniazdka nie maja zacisków 4mm lub więcej to więc nie ma to sensu oraz ekonomicznie też nie uzasadnione dla domków jednorodzinnych. 

    Tauron swego czasu miał taki wynalazek jak zabezpieczenie jednofazowe przed licznikowe 32A i 6,3kW chyba... Światełka potrafiły przygasać i wyłączać ELEKTRONIKĘ.

    • Piotr Bibik Ekspert ds. Inteligentnych budynków

      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 169 pytań
      • 2053 odpowiedzi
      • 98.7% pozytywnych ocen od użytkowników

      @ajotnet: ale nigdzie nie podałeś wartości % spadku napięcia jaki proponujesz przyjąć.


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 74 pytań
      • 2110 odpowiedzi
      • 88.9% pozytywnych ocen od użytkowników

      @Piotr Bibik: to trzeba być na bieżąco w trakcie czy w sieci jest 225V czy 245 V I CZY JEST RZADKI CZY GĘSTY TEN PRUND.

      Jak byś dał cieńsze przewody, a podbiją na sieci powyżej powyżej 240V to nic się nie stanie jak otrzymasz właśnie te 227-230V przykładowe.


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 50 pytań
      • 793 odpowiedzi
      • 99.7% pozytywnych ocen od użytkowników

      @ajotnet:
      Tu wartość napięcia "na bieżąco" nie ma znaczenia. 
      Normy określają jakie są dopuszczalne spadki napięcia w instalacjach. I dobierając przewody tego trzeba się trzymać. - Dobierając przewody trzeba spełnić kilka warunków, spadki napięć to jeden z nich.
      Z drugiej strony patrząc, jak miałby do tego podchodzić projektant projektujący instalację w obiekcie. Ma sprawdzić czy jest 245Voltów? A co, jak za pół roku warunki się zmienią i napięcie na zaciskach zabezpieczeń przedlicznikowych spadnie do 225Voltów ? 
      A problemem nie jest to, czy masz 245 czy 228 V. Problemem są wahania i skoki napięcia, które mogą powodować różne problemy z odbiornikami.

Czytaj także:

napięcie w sieci a instalacja PV
Społeczność

napięcie w sieci a instalacja PV

Przymierzam się do zainstalowania PV 6 kWp. Aktualnie napięcie

Więcej
Czy podłączając akumulator 200Ah spadek napiecia będzie mniejszy niż  w przypadku podłączenia do 100Ah?
Społeczność

Czy podłączając akumulator 200Ah spadek napiecia będzie m

Oswietlam teren na zewnątrz gdzie nie ma prądu modułami ledowymi 12

Więcej
Jakie są przyczyny spadków napięcia w domu?
Społeczność

Jakie są przyczyny spadków napięcia w domu?

Najczęstsze i też takie mniej oczywiste. 

Więcej
Instalacja elektryczna w domu – jak zrobić?
Blog

Instalacja elektryczna w domu – jak zrobić?

Przewody instalacji elektrycznej powinno się układać w odpowiedniej

Więcej
Kamper pod napięciem. Instalacja elektryczna w kamperze.
Blog

Kamper pod napięciem. Instalacja elektryczna w kamperze.

Budowa własnego kampera może dać tyle samo frajdy co późniejsze wyj

Więcej
Jak wybrać zasilacz do LED?
Blog

Jak wybrać zasilacz do LED?

Jak wybrać zasilacz do LED? A co w tym trudnego? Napięcie zasilania

Więcej