Czy "informatyk" potrzebuje "SEP"?

Na temat tego czy są potrzebne uprawnienia czy nie rozmawiałem zarówno z paroma BHP-owcami z dużych firm jak i egzaminatorami SEP. I wszyscy jak jeden mąż przyznali racje mojemu sposobowi myślenia opierając się obowiązujące prawo i przepisy.

Należy pamiętać, że Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska to jeden z wielu aktów odnoszących się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ale nawet jeżeli na spokojnie przeczyta się to rozporządzenie z 01.07.2022 to w najważniejszym punkcie jest mowa o tym kto powinien mieć kwalifikacje. I tego powinniśmy się trzymać.

§ 4. 1. Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane dla rodzajów prac i stanowisk w zakresie:

1) eksploatacji – do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace dotyczące obsługi, konserwacji, remontu,

naprawy, montażu lub demontażu i czynności kontrolno-pomiarowych;

2) dozoru – do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace określone w pkt 1

lub stanowiska osób sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.

2. Prace, o których mowa w ust. 1, obejmują wykonywanie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

i wymagań ochrony środowiska czynności w zakresie:

1) obsługi, które mają wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci;

2) konserwacji, które są związane z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji

i sieci;

3) remontu lub naprawy, które są związane z usuwaniem usterek i awarii urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadzenia

ich do wymaganego stanu technicznego;

4) montażu lub demontażu, które są niezbędne do instalowania lub odinstalowywania i przyłączania lub odłączania urządzeń,

instalacji i sieci;

5) kontrolno-pomiarowym, które są niezbędne do dokonania oględzin, oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych,

jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci.

§ 5. Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji

Poza tym przepisy związane z BHP mówią o tym co jest wymagane na danym stanowisku pracy i na tej podstawie powstaje stanowiskowa instrukcja pracy i każdy pracownik się z nią musi zaznajomić i jej przestrzegać. Ludzie z branży, z którymi rozmawiałem podkreślają, ze jeżeli ktoś ma do czynienia z urządzeniami w których producent wystawia odpowiednie znaki bezpieczeństwa nie musi posiadać uprawnień E, ale jeżeli to urządzenie jest konserwowane czy rozkręcane, by np. je naprawić, w myśl zasad nie podlega już ochronie jaka przewidywał producent. Ubezpieczyciel tez jednoznacznie zinterpretuje tutaj przepisy. Jeżeli ktoś wykonuje jakieś czynności co do których nie ma uprawnień nie może liczyć na odszkodowanie i dodatkowo będzie wszczęte postepowanie wyjaśniające, kto zezwolił, dopuścił do takiego stanu rzeczy. Tutaj zgadzam się z jednym z przedmówców. Może nas śmieszyć to, że ktoś kilka razy do roku może mieć kontakt z napięciem niebezpiecznym, ale uprawnienia powinien posiadać w imię swojego jak i czyjegoś dobra. Nikogo nie dziwi rolnik po swoim polu może jeździć bez prawa jazdy, ale jak wyjeżdża na drogę i przemierza tylko kilka set metrów musi mieć odpowiednie uprawnienia. Rozważmy inny przypadek. Jeżeli wymienia się zasilanie w jakimś urządzeniu a potem ktoś zostanie porażony prądem w wyniku źle wykonanej pracy to kto poniesie odpowiedzialność. Na pewno prokurator nie będzie miał wątpliwości.

Oczywiście można sobie darować uprawnienia w przypadku, gdy tylko fabryczny zasilacz wymienia się na nowy lub inny. Ale gdy z tego zasilacza zdejmowana jest obudowa by wymienić bezpiecznik lub z jakiegokolwiek innego powodu wtedy pewnie już powinno się mieć uprawnienia.

Wszystko tak naprawdę sprowadza się do zakresu wykonywanych obowiązków, czynności. Widywałem nieraz sytuację kiedy przysłowiowy informatyk instalując jakiś access point musiał sobie zainstalować gniazdko i podłączyć je do puszki sufitowej. Oczywiście nie robi tego notorycznie, ale jeżeli już to robi w myśl przepisów powinien mieć zarówno uprawnienia typu E jak i uprawnienia do pracy na wysokości.

Nie myślmy o informatyku w ten sposób, że każdy powinien posiadać uprawnienia. Takie uprawnienia powinien posiadać tylko ktoś kto z jakiegoś powodu może być narażony na kontakt z niebezpiecznym napięciem.

Jeśli naprawa nie wymaga ingerencji w zasilacz to nawet nie mamy styczności z niebezpiecznym napięciem. To samo tyczy się naprawy laptopów. W przypadkach laptopów zresztą zasilaczy się nawet nie naprawia bo są zazwyczaj sklejone i nie idzie ich otworzyć

Jestem na tyle starym elektrykiem żeby wiedzieć, że gdy coś się wykonuje zawodowo to trzeba mieć do tego odpowiednie papiery. U mnie w pracy jest taka zasada, której behapowiec przestrzega jak cnoty córki, że jeżeli ktoś ma choćby sporadycznie kontakt i dostęp do urządzeń elektrycznych, które mogą być pod napięciem a do tego bez osłon musi mieć E. To samo dotyczy tych którzy choćby tylko w zimie odśnieżają dach hali to maja uprawnienia do pracy na wysokości i asekuracji.

jok sdejmuje obudowe i tam ma napiecie 230 to jest eksploatacja i trza miec sepa Jak robi to w domu nie musi a jok w pracy zawodowo to musi a jok w pracy to i ups pewnikiem robi a atam sa tyz cale baterie w serwerowni wiec musi miec sepa

Jak jesteśmy przy temacie to polecam zapoznanie się z poniższym artykułem, myślę że jakieś wnioski można wyciągnąć.

 https://www.computerworld.pl/news/Zawod-infoelektryk,290380.html

Co do meritum to raczej nie odnajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na pytanie podjęte w dyskusji, osobiście uważam, że konieczność posiadania uprawnień do wykonywania wspomnianych czynności to już chyba przerost formy nad treścią. Czy do podniesienia "esa" ewentualnie wymiany BI też musimy posiadać uprawnienia, o czym wspomniano właśnie w artykule ?

Według mnie wcale, przy składaniu/serwisowaniu komputerów największe napięcie jest z tego co pamiętam na pinach złącza ATX zasilającego płytę główną - 24V. Oczywiście nie uwzględniam tutaj kabla zasilającego, bo idąc tym rozumowaniem to każdy człowiek by musiał mieć te uprawnienia żeby chociażby podłączyć telefon do ładowania. Trzeba jednak pamiętać, że "informatyk" to dość szerokie pojęcie, niektórzy zajmują się chociażby zarządzaniem serwerów, baz danych etc - ale no właśnie, zarządzaniem a nie serwisowaniem go w przypadku np. awarii UPSa czy głównego zasilacza.

Nie-

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci 

§ 5. Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, z wyjątkiem czynności związanych z obsługą:

1) urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV i mocy znamionowej nie wyższej niż 20 kW, jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi;

No chyba że ktoś składa super komputery o mocy >20kW