Przeczytasz w 6 min.
Przeczytano 548 razy
Ostatnia aktualizacja 2024-12-17

Jak wykonać skuteczną ochronę przeciwporażeniową?

Ochrona przeciwporażeniowa

Artykuł sponsorowany przez HAGER



Artykuł został opracowany w ramach kampanii społecznej Bezpieczna elektryczność. Więcej interesujących treści znajdziesz na stronie akcji.


Wymagana prawem ochrona przeciwporażeniowa składa się z:

  • ochrony podstawowej, do której zaliczamy przegrody, odgrody, obudowy i izolację
  • ochrony dodatkowej, którą stanowią ogólne środki techniczne zapewniające szybkie wyłączenie zasilania np. warunek samoczynnego wyłączenia zasilania realizowany przez bezpieczniki topikowe i zabezpieczenia nadprądowe (do tej grupy nie zaliczają się wyłączniki różnicowoprądowe)
  • ochrony uzupełniającej, jaką zapewniają wyłączniki różnicowoprądowe.

W bardzo dużym uproszczeniu jeśli skoncentrujemy się na przeciwporażeniowej ochronie uzupełniającej (wyłączniki różnicowoprądowe) w budownictwie mieszkaniowym, oraz uwzględnimy przemienniki częstotliwości zawarte w wszechobecnej elektronice (zasilacze impulsowe, falowniki PV, sterowanie prędkością obrotową silników, płyty indukcyjne itp.) można przyjąć jako podstawowe do stosowania dwa typy „różnicówek”: typ A i typ F.

Co to jest typ wyłącznika różnicowoprądowego i czym różni się typ A od F?

Wyłącznik różnicowoprądowy dobiera się w zależności od rodzaju urządzeń podłączonych do obwodu, który chroni. Chodzi o to, że różne urządzenia w przypadku wadliwego działania mogą wprowadzić do instalacji elektrycznej różne zakłócenia, które muszą być prawidłowo wykryte, a w przypadku zagrożenia porażeniem zabezpieczenie musi szybko zidentyfikować upływność prądu i w odpowiednio krótkim czasie wyłączyć zasilanie. Tłumacząc obrazowo, najmniej wykryje wyłącznik różnicowoprądowy typu AC, trochę więcej A, jeszcze więcej F, dużo więcej B. Zaczynając od najmniej czułej AC, każda kolejna wykrywa wszystko, co typ poprzedni, a dodatkowo może zidentyfikować inne zagrożenia, dlatego montując lepsze zabezpieczenie, nie musimy się martwić zakresem, jaki wykrywał typ słabszy.


Typy wyłączników różnicowoprądowych grafika HAGER

Odnosząc się do przykładu, rozważmy zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego w typowych domowych instalacjach elektrycznych. Wykorzystanie odpowiedniego typu wyłącznika ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności ochrony przed porażeniem. Poniżej przyjrzymy się, jak wyłącznik różnicowoprądowy typu A może być wykorzystany do zabezpieczania obwodów.


Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A typ A CDA440J

Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A typ A CDA440J stosujemy obecnie jako podstawowy typ zabezpieczenia pod warunkiem, że w obwodach odbiorczych nie ma przemienników częstotliwości zwanych też falownikami lub inwerterami, które są obecnie montowane w takich urządzeniach jak: pralka, zmywarka, klimatyzator, płyta indukcyjna, magazyny energii, falowniki instalacji fotowoltaicznej, stacje ładowania samochodów elektrycznych. Ogólnie inwertery posiada większość nowoczesnych układów sterowania prędkością obrotową silników np. pomp i wentylatorów itp.

Akcja Bezpieczna elektryczność

Sprawdź raport o stanie bezpieczeństwa elektrycznego w Polsce!

Wyświetl darmowy raport

Wyjątkiem od tej reguły są urządzenia, w których producent zastosował dodatkowe zabezpieczenia i wyraźnie dopuścił zabezpieczenie danego urządzenia np. falownika PV zabezpieczeniem różnicowoprądowym typu A.


Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A typ A CDA440J

Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A 10kA typ F CDF640D

Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A 10kA typ F CDF640D w uproszczeniu jest to „ekonomiczny wariant różnicówki” typu B. Co prawda typ F ma mniejszy zakres ochrony w porównaniu do typu B, ale zakres ten jest większy w porównaniu z wyłącznikiem różnicowoprądowym typu A.

Nie wolno zapominać o każdorazowej konieczności sprawdzenia, czy zakres ochrony typu „różnicówki” pokrywa się z zakresem zagrożeń, jakie wprowadzają podpięte do chronionego obwodu urządzenia. Zagrożenie to, jest szczególnie zasadne w sytuacji, gdy w istniejącej instalacji są podłączane nowoczesne urządzenia zasilane energia elektryczną.


Wyłącznik różnicowoprądowy 4P 40A 0,03A 10kA typ F CDF640D

W połączeniu z wyłącznikiem różnicowoprądowym musi być zamontowany odpowiednio dobrany wyłącznik nadprądowy, który pozwoli na zrealizowanie warunku samoczynnego wyłączenia zasilania na wypadek porażenia prądem elektrycznym.

Co w przypadku, gdy w rozdzielnicy nie ma miejsca?

W wielu przypadkach, gdy istnieje konieczność zmniejszenia ilości miejsca zajmowanego przez zabezpieczenia w rozdzielnicy, można stosować aparaty, które w jednej obudowie mają wyłącznik różnicowoprądowy i wyłącznik nadprądowy. Dobór typu jest identyczny z wcześniej opisywanym. Przykładem takiego aparatu jest wyłącznik różnicowo-nadprądowy 4P B 16A 0,03A Typ A 6kA RCBO ADM416C, który możemy zastosować do ochrony trójfazowych obwodów odbiorczych o maksymalnym prądzie 16 A np. kuchenna płyta grzewcza. Stosowanie tego zabezpieczenia do ochrony obwodów jednofazowych nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ w przypadku zwarcia lub przeciążenia w jednej fazie następuje wyłączenie zasilania we wszystkich chronionych fazach.


https://www.tim.pl/wylacznik-roznicowonadpradowy-4p-b-16a-0-03a-typ-a-6ka-rcbo-adm416c/p/0004-00012-28130

Do ochrony obwodów jednofazowych w trójfazowej instalacji dedykowany jest wyłącznik różnicowo-nadprądowy 3x1P+N B 16A 0,03A Typ A 6kA RCBO ADZ316D.

Aparat ten dedykowany jest do zabezpieczania obwodów jednofazowych w trójfazowej instalacji elektrycznej (przypominam: wybór typu członu różnicowoprądowego należy dokonać na podstawie podłączanych odbiorników). Zabezpieczenie to można wykorzystać np. w kuchni, gdzie jest kilka jednofazowych i prądożernych urządzeń, które warto zasilić z różnych faz a przeciążenie lub zwarcie w jednej fazie nie pozbawi zasilania urządzeń zasilanych z innej fazy przepływającej przez ten sam człon różnicowoprądowy. Na szczególną uwagę w tym zabezpieczeniu zasługują również zaciski, które po stronie dopływów wykonane są w postaci sprężynowej, natomiast od strony zasilania można klasycznie podejść przewodami, korzystając z zacisków śrubowych lub używając systemowych szyn podłączyć się również sprężynowym systemem QuickConnect.


Wyłącznik różnicowo-nadprądowy 3x1P+N B 16A 0,03A Typ A 6kA RCBO ADZ316D

Infografika — jaki wyłącznik różnicowoprądowy wybrać?


Czytaj także:

Jak stworzyć stronę internetową? Poradnik dla początkujących... elektryków ;)

Jak stworzyć stronę internetową? Poradnik dla początkując

Czy wiesz, że Twoi potencjalni klienci przed skorzystaniem z usług

Więcej
Czego nie wiesz o przekaźnikach?

Czego nie wiesz o przekaźnikach?

Czy stosowanie przekaźników elektromagnetycznych poza przemysłem ma

Więcej
Rocznica rozpoczęcia budowy polskiego reaktora jądrowego Maria

Rocznica rozpoczęcia budowy polskiego reaktora jądrowego

Rocznica rozpoczęcia budowy polskiego reaktora jądrowego Maria: prz

Więcej
W jakich sytuacjach instalacja może być źródłem pożaru? – komentarz eksperta BITNER

W jakich sytuacjach instalacja może być źródłem pożaru? –

Przeczytaj rozwinięcie komentarza eksperta firmy BITNER na temat te

Więcej
Maty grzejne GMG MATEC – Skuteczne zabezpieczenie przed oblodzeniem

Maty grzejne GMG MATEC – Skuteczne zabezpieczenie przed o

Nowe maty grzejne GMG MATEC od Zamel to praktyczne rozwiązanie na o

Więcej
Złączka szynowa gwintowa SIMBLOCK STB 16 – niezawodne połączenie dla wymagających instalacji

Złączka szynowa gwintowa SIMBLOCK STB 16 – niezawodne poł

Rozwiązanie dla profesjonalistów poszukujących trwałości, funkcjona

Więcej