Przeczytano 7 716 razy

Czy prąd z zasilacza led 12V 5A może zabić?

Przeczytałem gdzieś ze nawet jeśli nie natychmiastowo to po pewnym czasie coś się dzieje w organizmie i można umrzeć. Czy to prawda?

Odpowiedzi (12)

  • Piotr Bibik Ekspert ds. Inteligentnych budynków

    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 184 pytań
    • 2216 odpowiedzi
    • 98.8% pozytywnych ocen od użytkowników

    Może.

    Zacznijmy od podstaw. Aby popłynął prąd potrzebny jest zamknięty obwód (droga którą prąd może popłynąć) i różnica potencjałów, czyli napięcie. Należy zaznaczyć, że dla organizmów żywych groźne są skutki przepływu prądu przez organizm. 

    Potocznie przyjęło się uważać napięcie 12V jako całkowicie bezpieczne, ale są wyjątkowe sytuacje w których nawet niższe napięcie może być groźne dla organizmów żywych. Skąd więc takie powszechne przekonanie?

    W dużym uproszczeniu twórcy norm i przepisów zakładają pewne wartości napięć i prądów które są powszechnie uznane za bezpieczne dla zdrowego organizmu. Założenia te są robione na podstawie badań i przy założeniu, że dotkniecie następuje np. dłonią. Weźmy jednak pod uwagę przypadek w którym (przy sprawnych zabezpieczeniach) prąd przepływa przez organizm chory, osłabiony lub z jakąś wadą. W takim przypadku prąd który byłby bezpieczny dla zdrowego organizmu może być zabójczy.

    Aby zrozumieć kolejny przypadek należy wyjaśnić że prąd jest "leniwy". Płynie tam gdzie mu łatwiej i jeśli napotyka przeszkodę (izolator) to potrzebuje odpowiednio dużego napięcia aby go pokonać i kontynuować swoja podróż. W tym kontekście ludzka skóra stwarza dla prądu pewną barierę na pokonanie której potrzebuje odpowiednio dużego napięcia, ale skóra sucha, czy mokra np. osoby, która długo moczyła się w kąpieli z solą?

    Skóra która jest nasiąknięta wodą jest znakomitym przewodnikiem prądu elektrycznego, natomiast skóra sucha stwarza dla prądu pewna barierę.

    Dla organizmów żywych groźne są skutki przepływu prądu który powoduje rozgrzewanie się miejsc którymi przepływa. W ten sposób prąd przepływając przez organy wewnętrzne może doprowadzić do ich poparzenia. 

    Tu dochodzimy do zagadnienia jaką droga prąd przepływa?

    Możemy zamknąć obwód np. dwoma palcami jednej ręki więc prąd popłynie pomiędzy tymi palcami, a można np. dotknąć głową jednego przewodu a noga drugiego i wówczas na drodze przepływu prądu jest mózg i serce. Co jeśli osoba przez która przepływa prąd ma wszczepiony rozrusznik sera?

    Kolejna sprawa dotyczy skóry. Domyślnie zakładamy że jest, a co jeśli w skutek wypadku w ciało wbije się metalowy element będący pod napięciem? Albo dwa elementy obwód zamknie się przez tkanki wewnętrzne z pominięciem oporu jaki stwarza skóra?

    Rozmawiając o poparzeniu narządów wewnętrznych, przepływający prąd mógł być na tyle mały lub krótkotrwały aby człowiek lub zwierzę przeżyło, ale skutki przepływu (poparzenie) może trwale uszkodzić organy wewnętrzne i w końcu doprowadzić do śmierci.

    Jak widać temat jest dość skomplikowany a ilość możliwych wariantów ogromna. Więc decydenci wspomagają się statystyką. Kalkulują jakie jest ryzyko wystąpienia danej sytuacji, z góry akceptują jakiś % ryzyka i na tej podstawie określają przepisy wymogi itd.

    To tak w dużym skrócie i z pewnymi uproszczeniami.


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 0 pytań
    • 1 odpowiedzi
    • 100% pozytywnych ocen od użytkowników

    Teoretycznie jest to możliwe, w praktyce to jednak wyjątkowo rzadkie przypadki - ja nie słyszałem o żadnym (zapewne niezbyt uważnie śledziłem temat).
    Ogólnie takie napięcia uznaje się za bezpieczne i często pracuje takimi czy wyższymi napięciami bez żadnych zabezpieczeń - jednak jak przy każdej pracy "z prądem" należy zachować uwagę - bez względu na napięcie.
    W naprawach elektroniki często stosuje się próby zwarciowe - podając niskie napięcie - często rzędu 1V lub mniej i metodą termiczną szuka elementu o niskiej rezystancji (zazwyczaj poniżej kilku Ohm). Elementy nagrzewają się do temperatury powyżej 70-80 *C (intensywne parowanie izopropanolu), a nawet znacznie powyżej 100*C, a nie przerywając próby zwarciowej nawet do temperatury rozpływu spoiwa (np. cyny bezołowiowej). Natężenie prądu w takich próbach zazwyczaj zawiera się w przedziale 5-10A. 
    Przy niskiej rezystancji skóry (np. jak w opisanych wyżej przypadkach) i odpowiednio małej odległości elektrod na ciele człowieka też efekt nagrzewania można uzyskać - oczywiście wymagałoby to zbiegu wielu niekorzystnych warunków, jednak wykluczone nie jest.


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 32 pytań
    • 1957 odpowiedzi
    • 98.6% pozytywnych ocen od użytkowników

    Tak krótko... to nie napięcie zabija, tylko prąd, jak powstaje???. poczytajcie @Piotr Bibik mniej więcej to opisał i ja też odsyłałem do.....


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 30 pytań
    • 1160 odpowiedzi
    • 98.9% pozytywnych ocen od użytkowników

    Będąc już w temacie niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą porażenie prądem elektrycznym przytoczę wykresy skutków, jakie potrafi ono wywołać na ciało ludzkie: 
    Skutki te zależą głównie od 2 czynników - wartości przepływającego przez organizm prądu oraz czasu przepływu.


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 30 pytań
      • 1160 odpowiedzi
      • 98.9% pozytywnych ocen od użytkowników

      Dla prądu przemiennego wyróżniamy 4 strefy:
      AC-1 - zazwyczaj brak reakcji 
      AC-2 - zazwyczaj nie występują szkodliwe skutki patofizjologiczne. Linia b jest progiem samodzielnego uwolnienia się człowieka od kontaktu z elementem, który znajduje się pod napięciem.
      AC-3 - zazwyczaj nie występują uszkodzenia organiczne. Przy czasie dłuższym niż 2 sekundy istnieje prawdopodobieństwo skurczu mięśni oraz trudności z oddychaniem. Mogą zajść odwracalne zakłócenia akcji serca.
      AC-4 - oprócz skutków dla AC-3 proporcjonalnie do wartości prądu i czasu przepływu niebezpieczeństwo skutków patofizjologicznych, jak np. zatrzymanie akcji serca lub oddychania.


      • Ostatnia wizyta:
      • W serwisie od:
      • 30 pytań
      • 1160 odpowiedzi
      • 98.9% pozytywnych ocen od użytkowników

      Przy prądzie stałym również rozróżniamy 4 strefy:
      DC-1 - zazwyczaj brak reakcji
      DC-2 - zazwyczaj nie występują szkodliwe skutki patofizjologiczne.
      DC-3 - zazwyczaj nie występują uszkodzenia organiczne. Istnieje prawdopodobieństwo odwracalnych zakłóceń akcji serca.
      DC-4 - prawdopodobieństwo wywołania migotania komór serca oraz wzrastające wraz z wartością prądu i czasem skutki patofizjologiczne, jak np. ciężkie oparzenia.

  • Tomasz Brzostowski Ekspert ds. fotowoltaiki

    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 29 pytań
    • 1444 odpowiedzi
    • 99% pozytywnych ocen od użytkowników

    Czy może zabić? Oczywiście że może. Jak wiadomo i jak wszyscy zauważyli, wszystko zależy od rezystancji ciała, a co za tym idzie od wielkości prądu, który popłynie, no i oczywiście od casu przepływu prądu. Największe zagrożenie tkwi w tym, że rażenie prądem stałym nie jest tak wyraźne w odczuciach jak rażenie prądem przemiennym, wręcz możemy w ogóle nie czuć przepływu prądu stałego. Długotrwały przepływ prądu stałego przez nasze ciało może nie objawiać się natychmiastowymi skutkami. Dolegliwości i skutki mogą ujawnić się z czasem. Szczególnie zagrożone jest serce, ale również inne tkanki.

    Dowodem na to że możemy nie czuć przepływu prądu stałego przez nasze ciało, a jednak ma on wpływ na nasz organizm jest elektrolecznictwo, czyli leczenie prądem. Najczęściej jest to właśnie prąd stały, który przy określonych parametrach powoduje (w przypadku leczenia, zamierzone) zmiany w naszym organizmie. Najczęściej nie czujemy przepływu prądu w czasie takiej terapii lub czujemy przyjemne mrowienie, a mimo wszystko zmiany zachodzą


    • Ostatnia wizyta:
    • W serwisie od:
    • 32 pytań
    • 1957 odpowiedzi
    • 98.6% pozytywnych ocen od użytkowników

    Konkludując..., więc każde napięcie może niestety zabić, a wszystko zależy od wielu czynników. Jak Kolegów wypowiedzi niezwykle warte i chwała za to i tak uczmy nasze dzieci, aby nie sprawdzały "ważności" bateryjki językiem, choć kto z nas tego nie robił?? niech pierwszy kamieniem rzuci, jak zawsze trochę żartobliwie...:)

Czytaj także:

Czy prąd może "uciekać" ?
Społeczność

Czy prąd może "uciekać" ?

Czytając na temat awarii rozruszników trafiłem przypadkiem na taki

Więcej
Potrzebuję modułu awaryjnego wraz z akumulatorem do oprawy 12V 11,5W led.
Społeczność

Potrzebuję modułu awaryjnego wraz z akumulatorem do opraw

Witam, Potrzebuję modułu awaryjnego wraz z akumulatorem do oprawy

Więcej
Zasilacz 12v w klasie B-s1
Społeczność

Zasilacz 12v w klasie B-s1

Poszukuję zasilacza 12V z certyfikatem co najmniej B-s1 (klasa reak

Więcej
Jak wybrać zasilacz do LED?
Blog

Jak wybrać zasilacz do LED?

Jak wybrać zasilacz do LED? A co w tym trudnego? Napięcie zasilania

Więcej
Zasilacz impulsowy czy stabilizowany? Zalety i wady
Blog

Zasilacz impulsowy czy stabilizowany? Zalety i wady

Zapoznaj się z różnicami między zasilaczami impulsowymi a stabilizo

Więcej
Jak dobrać zasilacz do taśmy led? Przykłady w zależności od długości (m).
Blog

Jak dobrać zasilacz do taśmy led? Przykłady w zależności

Dobór odpowiedniego zasilacza do taśmy LED jest kluczowy, aby zapew

Więcej